مرثیه جنگ با چاشنی انکار

نقد فیلم درخت گردو ساخته محمدحسین مهدویان؛

در حال حاضر، فقط یک نفر هست که می‌تواند هم مهم‌ترین استعداد و جوان اول سینمای ایران لقب بگیرد و هم با پنج فیلم در پنج جشنواره پیاپی، پرکارترین فیلمساز سال‌های اخیر باشد.

از اثر جدید محمد حسین مهدویان، همزمان بوی بلوغ در کارگردانی و سطحی‌نگری در محتوا به مشام می‌رسد؛ چرا که تسلط کارگردان بر عناصر فنی و هنری مختلف کاملا نسبت به آثار قبلی او رشد کرده و در عین حال، فیلمسازی که با نگاه ایدئولوژیکش در سینمای ایران قد کشید و برای خودش جایگاهی دست‌وپا کرد، به شکل حیرت‌انگیزی در «درخت گردو» عافیت‌طلب و محافظه‌کار ظاهر شده.

احتمالا می‌دانید که «درخت گردو» روایت بمباران شیمیایی سردشت است که...

من از این جا می ترسم

نقد فیلم من می ترسم؛

بهنام بهزادی را قبل‌تر با فیلم روان و بی‌ادعای «قاعده تصادف» می‌شناختیم که در زمان خودش گامی رو به جلو در سینمای ایران بود. «وارونگی» هم، علی رغم تلاش فراوانش برای روشنفکر جلوه کردن، اثری ساده و متوسط بود که یکی دو حرف مهم را با ژستی متفرعنانه بیان می‌کرد.

اکنون اما، پس از چهار سال، «من می‌ترسم» به وضوح نشان می‌دهد که بهزادی در یک سراشیبی خطرناک افتاده و ایده‌هایی را شخم می‌زند که کفه ترازو را به سمت منتقدان تندرو کاملا سنگین می‌کنند. «من می‌ترسم» حاوی اگزوتیسم مایوس‌کننده‌ای است که...

اعلام استقلال بینابینی

نقد فیلم خانه‌ ای در خیابان چهل و یکم؛ 

کارگردان‌های بزرگ زیادی در سینمای ایران وجود دارند که کارشان را از دستیاری دیگر کارگردان‌ها آغاز کرده و پس از سال‌ها تلاش در پشت دوربین به عنوان دستیار یا سایر پست‌های اجرایی که کمتر دیده می‌شوند، با نخستین فیلمشان رسماً اعلام استقلال وجودی نموده‌اند.

حمیدرضا قربانی هم یکی از همین دستیاران سابق و کارگردان‌های امروز است که نقطه پررنگ و درخشان کارنامه او، تا پیش از ساخت نخستین فیلمش یعنی «خانه‌ای در خیابان چهل و یکم»، به دستیاری اصغر فرهادی در فیلم ماندگار «درباره الی» باز می‌گشت. قربانی که طی سال‌های طولانی فعالیت بی‌حاشیه‌اش در سینما تجربه کافی را اندوخته بود، در سال ۹۵ و با حمایت اصغر فرهادی، از نخستین اثرش رونمایی کرد.

با این حال به نظر می‌رسد که...

ملی گرایی بی آلایش

نقد فیلم آبادان یازده ۶۰ ساخته مهرداد خوشبخت؛

اساسا تولید فیلم جنگی در سینمای ایران همیشه با چالش‌های جدی مواجه بوده است. از یک طرف فیلم‌های این ژانر مدام با حواشی و اتهام سفارشی بودن مواجه می‌شوند و از سوی دیگر، هزینه‌های سرسام‌آور تولید فیلم با پروداکشن عظیم جنگی، در صنعت نحیف سینمای ایران اجازه تولید چنین آثاری را از عموم استعدادهای جوان سلب می‌کند.

مجموع این شرایط اما، ظاهرا به کشف یک راه جدید در فیلمسازی جنگ منتهی شده و حالا چند سالی‌است که فیلمسازان به این نتیجه رسیده‌اند که برای تولید فیلم...

چند سطر در باب کهولت

نقد فیلم خون شد به کارگردانی مسعود کیمیایی؛

از همان روزهایی که خبر بازی سعید آقاخانی به عنوان بازیگر نقش اول در فیلم جدید مسعود کیمیایی اعلام شد، کاملا قابل انتظار بود که با اثر بی‌کیفتی مواجه شویم که مطابق معمول سال‌های اخیر، کارکردی جز به حراج گذاشتن اعتبار و حیثیت هیئت انتخاب جشنواره فیلم فجر ندارد. فیلم‌سازی که طی سال‌های اخیر با محمدرضا فروتن در «متروپل» و پرویز پرستویی در «قاتل اهلی» راه به جایی نبرده بود، بالطبع با چسباندن شمایل قیصرگونه به سعید آقاخانی هم نمی‌تواند حفظ آبرو کند.

در پیرنگ اصلی، «خون شد» روی الگوی کنهه مردی که بازگشته (احتمالا سر یه دعوای ناموسی در زندان بوده) و به دنبال جمع کردن خانواده متلاشی شده خود است، موج سواری می‌کند. در عناصر فنی نیز، به‌جز فیلمبرداری هدر رفته علیرضا زرین‌دست و البته تدوین هایده صفی‌یاری که زیر آوار نقایص پرتعداد فیلم مدفون شده، نکته خاصی وجود ندارد. البته...

بازیگوشی

نقد فیلم تومان به کارگردانی مرتضی فرشباف؛

یکی از فیلم‌هایی که روزهای اخیر با واکنش‌های ضد و نقیض متعددی همراه بوده، «تومان» اثر مرتضی فرشباف است؛ فیلم متفاوت و خاصی که به موضوع شرط‌بندی می‌پردازد و در ساختار و کارگردانی هم از ویژگی‌های منحصر به‌فردی (البته نه به معنای مثبت کلمه) برخوردار است. تکلیف «تومان» با مخاطب عام که کاملا روشن است و این فیلم، به دلیل زمان طولانی و ریتم آزاردهنده‌اش، با کوچکترین توفیقی در جلب نظر مساعد بیننده همراه نمی‌شود. حرفه‌ای‌ها اما،...

یک عاشقانه هدر شده

نقد فیلم آتابای؛

سال‌ها تجربه بازیگری در سطح اول سینمای ایران، تا به امروز نتوانسته بود از نیکی کریمی چهره یک فیلمساز جدی و مهم بسازد؛ اما پس از چند تجربه نسبتا ناموفق، «آتابای» باعث می‌شود بتوانیم کریمی را در مقام کارگردان هم جدی بگیریم. «آتابای» اگرچه در طراحی بزنگاه‌های شعاری مدافع زنان و ژست‌های روشنفکرانه‌اش با فیلم‌های قبلی نیکی کریمی شباهت دارد، اما چه از نظر فرم و چه به لحاظ مضمون و محتوایش، اثری کاملا متفاوت و گامی رو به جلو در کارنامه اوست؛ هرچند که...

منتظرت بودیم...

نقد فیلم خورشید ساخته مجید مجیدی؛

پدوازده سال منتظر ماندیم برای بازگشت یکی از بهترین کارگردان‌های تاریخ سینمای ایران به همان سبک محبوبش که با فیلم‌هایی همچون «رنگ خدا»، «بچه‌های آسمان» و «آواز گنجشک‌ها» در خاطر عموم مردم جاودانه شده‌اند. در تمام این سال‌ها، خیلی‌ها از مجیدی قطع امید کرده بودند و بعید به نظر می‌رسید دوباره فیلمی، حتی شبیه آن آثار اصیل، روی پرده‌های نقره‌ای این کشور به نمایش درآید. او اما، حالا با اثر تازه‌اش که در کم‌هیاهوترین حالت ممکن تولید شده، دوباره در قامت یک غول فیلمسازی از جای برخاسته و نوید ظهور سینمای خلاقانه، هنری و بیزار از تقلیدش را فریاد می‌کند...

نقد فیلم دوزیست

جهش ناکافی تا سطح متوسط

به اندازه دو فیلم سینمایی بلند زمان لازم بود تا برزو نیک‌نژاد، به عنوان فیلمساز خوش ذوق و قابل احترامی که عمده شهرتش را مدیون تلویزیون است، به لحن و سبک جدیدی که برازنده سینمای ایران و متناسب با بخش سودای سیمرغ جشنواره فیلم فجر باشد، دست پیدا کند. نیک‌نژاد پس از ساخت دو فیلم طنز در سینما، به نام‌های «زاپاس» و «لونه زنبور»، حالا در فضایی جدی‌تر با فیلم تازه‌اش «دوزیست» به کارزار فجر وارد شده و در توانسته، ضمن استفاده از...

مضمون زدگی

نقد فیلم خروج ساخته ابراهیم حاتمی کیا؛
تازه‌ترین ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا، فیلمساز با سابقه و خوش‌ذوق سینمای جنگ، طی هفته‌های اخیر یکی از کنجکاوی برانگیزترین فیلم‌های جشنواره و کارنامه حاتمی‌کیا به شمار می‌رفت که از جهات مختلف با فیلم‌های سال‌های اخیر او فرق داشت. این فیلم جلوه‌های ویژه سنگین ندارد، به شخصیت، حادثه یا موضوع سیاسی خاصی مربوط نیست و بازیگران نامدار و پرتعداد هم جلوی دوربینش نرفته‌اند. یک فیلم ساده و باوقار که می‌توانست در عین سادگی به یکی از نقاط عطف کارنامه حاتمی‌کیا تبدیل شود. «خروج» اما،...